«جوامع ایرانی در خارج از کشور و سیاست خارجی ایران» کنکاشی در دیپلماسی ایرانی
[ad_1]
«ایرانیان»، دفاع از حقوق و بهسازی وضعیت زیست آنها در هر کجای این جهان باشند، از مهم‌ترین و اساسی‌ترین مسئولیت‌های دستگاه سیاست خارجی است و هر کنش و کوششی در ذیل این دستگاه، در نهایت در پی تحقق همین هدف است. مهاجرت پدیده‌ای است که همواره در قالب‌های گوناگون و با انگیزه‌های متنوع در زندگانی بشر وجود داشته است و افرادی یا در جست‌وجوی وضعیتی مساعدتر و یا در گریز از موقعیتی نامطلوب دل از یار و دیار برکنده و سرزمینی جز سرزمین مادری را برای زندگی برگزیده‌اند.
تاریخ درازدامن کشور ما نیز شاهد مهاجرت‌های فراوانی بوده است؛ گاه دیگرانی این سرزمین را به عنوان مقصد مهاجرت خود انتخاب کرده و در پناه آن، مامنی یافته‌اند و گاه ساکنان این سرزمین، دست به هجرت زده‌اند. از همین جاست که «جوامع ایرانی خارج از کشور» و یا «دیاسپوراهای ایرانی» پدید آمده‌اند که هم فرهنگ و اندیشه ایرانی را در سرزمین‌های مقصد رواج داده‌اند و هم البته از جهان‌بینی و جلوه‌های حیات در سرزمین مقصد تاثیر پذیرفته‌اند. این «جوامع» در گستره جغرافیایی وسیعی شکل گرفته‌اند و چنان که مقالات مندرج در این مجموعه به روشنی هویدا می‌سازد، ردپای آنها را می‌توان از سرزمین‌های همسایه و پیرامونی تا نقاطی در قاره‌های دور مشاهده کرد.
در این کتاب می‌توان گوشه‌هایی از تلاش‌های دیپلمات‌ها را در عرصه‌های زمانی و مکانی مختلف مطالعه کرد و پی برد که این کارگزاران دستگاه سیاست خارجی، که گاه نام و نشان آنها را باید با کنکاش در اسناد و منابع تاریخی به دست آورد، تا چه حد برای سر و سامان دادن به وضعیت این جوامع و رساندن آنها به شرایطی درخور هویت و فرهنگ ایرانی کوشیده‌اند بی‌تردید، امروز نیز دستگاه وزارت امورخارجه و کارگزاران آن وامدار این تلاش‌ها هستند و همین مسیر را دنبال می‌کنند.
با توجه به اهمیت مساله «ایرانیان خارج از کشور» در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و ضرورت نگاه به کارنامه گذشتگان در این موضوع، عنوان «جوامع ایرانی در خارج از کشور و سیاست خارجی ایران» برای پنجمین کنفرانس تاریخ روابط خارجی ایران انتخاب شد و حجم فراوان مقالات دریافتی در دبیرخانه کنفرانس نشان داد که این موضوع در ابعاد گوناگون خود تا چه حد توجه دستگاه دیپلماسی و دیپلمات ایرانی در دوره‌های گوناگون بوده است. بی‌تردید نگاه به تجربه آنها و نقاط ضعف و قوت کارشان، امروز ما را در تدابیراندیشی صحیح و دقیق نسبت به این موضوع بسیار مطالعه آنها و حتی نگاهی به عناوین‌شان اهمیت و تنوع موضوع را آشکار می‌سازد.
اداره نشر وزارت امورخارجه کتاب «مجموعه مقالات پنجمین کنفرانس تاریخ روابط خارجی ایران: (جوامع ایرانی در خارج از کشور و سیاست خارجی ایران)» با مقدمه محمدحسن شیخ‌الاسلامی در 344 صفحه با شمارگان 500 نسخه به چاپ رساند.
دیدگاه‌ها