شرح سه مفهوم کلیدی علما، مجلس و مشروطه نقش‌آفرینی علما در مجالس مشروطه
[ad_1]
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، کتاب «نقش روحانیون در مجالس مشروطه» تالیف سیدمهدی حسینی خانقاهی از سوی انتشارات امتداد حکمت منتشر شد. این کتاب پنج فصل دارد که شامل کلیات و مفاهیم، جایگاه علما در جامعه ایران قبل از مشروطه، نقش علما در مجلس اول مشروطه، نقش علما در مجلس دوم و سوم، علما و رضاخان(مجالس چهارم و پنجم) که هر فصل به شرح تعدادی مبحث می‌پردازد.
گذشته چراغ راه آینده است؛ گاهی اوقات حوادث تاریخی تکرار می‌شود یعنی با کمی تغییر متوجه خواهیم شد که شبیه این وقایع قبلا اتفاق افتاده است. لذا خداوند در قرآن از ما دعوت به مطالعه احوال گذشتگان می‌کند تا از آنها عبرت بگیریم. یکی از اتفاقات منحصر به فرد در تاریخ ایران که نقطه عطفی در تاریخ این مملکت محسوب می‌شود، انقلاب مشروطه است. این انقلاب شروع مدرن‌سازی کشور، ایجاد وزارتخانه‌ها به شکل جدید و دخالت دادن مردم در سرنوشت خود و ایجاد مجلس شورا می‌باشد. در این انقلاب مشروطه برای اولین بار ایران دارای قانون اساسی شد و برای اولین بار مجلس در راس امور قرار گرفت و شاه و درباریان موظف به اجرای مصوبات مجلس شدند.
یکی از اقشاری که نقش محوری و بلکه نقش رهبری در این جریان داشت علما و مرجعیت شیعه است؛ موضع‌گیری علما و نقشی که علما در این دوره از ادوار مختلف مجلس ایفا کردند؛ می‌تواند برای امروز جامعه طلاب و حوزه‌های علمیه در خور توجه باشد، لذا این کتاب بر آن است تا با بررسی مقطع تاریخی مشروطه، مقدار دخالت نقش‌آفرینی علما در مجالس مشروطه و به طور کلی در سیاست آن روز را مورد بررسی و کاوش قرار دهد که در این راستا این کتاب به شرح سه مفهوم کلیدی علما، مجلس و مشروطه می‌پردازد.
در فصل دوم این کتاب در شرح جایگاه علما در جامعه ایران قبل از مشروطه می‌خوانیم: ملت ایران، برخلاف جوامع قبیله‌گر عربی و برخلاف ایالت‌های تکه‌تکه و تازه به ظهور رسیده آمریکایی از گذشته‌های دور با نظام شاهنشاهی نسبتا آشنایی داشته است؛ این مطلب را حکومت‌های یک‌پارچه هخامنشیان و تات‌ها و ساسانیان به خوبی نشان می‌دهد. چیزی که ایران را از باقی نظام‌های شاهنشاهی جدا می‌کند، مساله حاکمیت بهترین افراد است. باور فارس‌نشینان پیش از اسلام این بود که حاکمیت، تنها حق کسی است که از ناحیه خدای متعال، اجازه حکومت داشته باشد، یا به اصطلاح دارای «فره ایزدی» باشد.
در فصل سوم این کتاب در شرح نقش علما در مجلس اول مشروطه می‌خوانیم: با کنار هم قرار گرفتن وقایعی مثل ماجرای اعطای امتیاز انحصاری توتون و تنباکو توسط ناصرالدین‌شاه به کشور استعمارگر انگلیس و متعاقب آن صدور فتوای تحریم توتون و تنباکوی میرزای شیرازی بزرگ، از دست رفتن ایالات ایران به علت بی‌کفایتی شاهان قاجار، وضعیت بد اقتصادی مردم همراه با وضع مالیات‌های سنگین و انتشار روزنامه‌ها در خارج از ایران و آزادی آنها که در تحریک روشنفکران اثر بسزایی داشت، موج سنگینی از میل به تغییر نظام در بین علما و عموم مردم راه افتاد و سرانجام، در تاریخ 19 جمادی‌الاول 1324 هجری قمری فرمان مشروطیت توسط مظفرالدین‌شاه صادر شد.
کتاب «نقش روحانیون در مجالس مشروطه» تالیف سیدمهدی حسینی خانقاهی در 166 صفحه با شمارگان 100 نسخه و قیمت 50 هزار تومان از سوی انتشارات امتداد حکمت منتشر شد.
گذشته چراغ راه آینده است؛ گاهی اوقات حوادث تاریخی تکرار می‌شود یعنی با کمی تغییر متوجه خواهیم شد که شبیه این وقایع قبلا اتفاق افتاده است. لذا خداوند در قرآن از ما دعوت به مطالعه احوال گذشتگان می‌کند تا از آنها عبرت بگیریم. یکی از اتفاقات منحصر به فرد در تاریخ ایران که نقطه عطفی در تاریخ این مملکت محسوب می‌شود، انقلاب مشروطه است. این انقلاب شروع مدرن‌سازی کشور، ایجاد وزارتخانه‌ها به شکل جدید و دخالت دادن مردم در سرنوشت خود و ایجاد مجلس شورا می‌باشد. در این انقلاب مشروطه برای اولین بار ایران دارای قانون اساسی شد و برای اولین بار مجلس در راس امور قرار گرفت و شاه و درباریان موظف به اجرای مصوبات مجلس شدند.
یکی از اقشاری که نقش محوری و بلکه نقش رهبری در این جریان داشت علما و مرجعیت شیعه است؛ موضع‌گیری علما و نقشی که علما در این دوره از ادوار مختلف مجلس ایفا کردند؛ می‌تواند برای امروز جامعه طلاب و حوزه‌های علمیه در خور توجه باشد، لذا این کتاب بر آن است تا با بررسی مقطع تاریخی مشروطه، مقدار دخالت نقش‌آفرینی علما در مجالس مشروطه و به طور کلی در سیاست آن روز را مورد بررسی و کاوش قرار دهد که در این راستا این کتاب به شرح سه مفهوم کلیدی علما، مجلس و مشروطه می‌پردازد.
در فصل دوم این کتاب در شرح جایگاه علما در جامعه ایران قبل از مشروطه می‌خوانیم: ملت ایران، برخلاف جوامع قبیله‌گر عربی و برخلاف ایالت‌های تکه‌تکه و تازه به ظهور رسیده آمریکایی از گذشته‌های دور با نظام شاهنشاهی نسبتا آشنایی داشته است؛ این مطلب را حکومت‌های یک‌پارچه هخامنشیان و تات‌ها و ساسانیان به خوبی نشان می‌دهد. چیزی که ایران را از باقی نظام‌های شاهنشاهی جدا می‌کند، مساله حاکمیت بهترین افراد است. باور فارس‌نشینان پیش از اسلام این بود که حاکمیت، تنها حق کسی است که از ناحیه خدای متعال، اجازه حکومت داشته باشد، یا به اصطلاح دارای «فره ایزدی» باشد.
در فصل سوم این کتاب در شرح نقش علما در مجلس اول مشروطه می‌خوانیم: با کنار هم قرار گرفتن وقایعی مثل ماجرای اعطای امتیاز انحصاری توتون و تنباکو توسط ناصرالدین‌شاه به کشور استعمارگر انگلیس و متعاقب آن صدور فتوای تحریم توتون و تنباکوی میرزای شیرازی بزرگ، از دست رفتن ایالات ایران به علت بی‌کفایتی شاهان قاجار، وضعیت بد اقتصادی مردم همراه با وضع مالیات‌های سنگین و انتشار روزنامه‌ها در خارج از ایران و آزادی آنها که در تحریک روشنفکران اثر بسزایی داشت، موج سنگینی از میل به تغییر نظام در بین علما و عموم مردم راه افتاد و سرانجام، در تاریخ 19 جمادی‌الاول 1324 هجری قمری فرمان مشروطیت توسط مظفرالدین‌شاه صادر شد.
کتاب «نقش روحانیون در مجالس مشروطه» تالیف سیدمهدی حسینی خانقاهی در 166 صفحه با شمارگان 100 نسخه و قیمت 50 هزار تومان از سوی انتشارات امتداد حکمت منتشر شد.
دیدگاه‌ها